ਜਾਣੋ ,ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਹੋਈ ਹਵਾ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ...
ਜਾਣੋ ,ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਹੋਈ ਹਵਾ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ...:ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਆਸਮਾਨ ‘ਚ ਚੜ੍ਹੀ ਧੂੜ ਮਿੱਟੀ ਕਾਰਨ ਸਾਡਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ । ਇਸ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਜ੍ਹਾ ਰਾਜਸਥਾਨ ਤੋਂ ਆਈ ਧੂੜ ਭਰੀ ਹਨ੍ਹੇਰੀ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਡੀ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ,ਜਿਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦਾ ਆਲੋਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਜੰਤੂਆਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਸਬੰਧੀ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ । ਦਰੱਖਤਾਂ ਦਾ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਮਹੱਤਵ ਹੈ , ਜੇਕਰ ਸਾਡਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਹੀ ਸ਼ੁੱਧ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਤੰਦਰੁਸਤ ਕਿਵੇਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ...? ਸੋ ਆਓ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੀਏ........ਆਖਿਰ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ......ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਧਾਹਾਂ ਮਾਰਨ ਨੂੰ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਂਅ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਿਨਾਸ਼ ਵੱਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਾਂ । ਮੁੱਖ ਸੜਕਾਂ ਚੌੜੀਆਂ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਂਅ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਬੜੀ ਬੇਕਿਰਕੀ ਨਾਲ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ , ਜਦਕਿ ਉਸੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿਚ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਏ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਹੇ । ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ 'ਚ 'ਅਜੀਤ ਹਰਿਆਵਲ ਲਹਿਰ' ਤਹਿਤ ਕਰੋੜਾਂ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ । ਸਾਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਵੇਂ ਲਗਾਏ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਨਿਯਮਿਤ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਰੀਏ । ਜੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਇਸੇ ਦਰ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣਾ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ । ਮਨੁੱਖ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਣਗਿਣਤ ਨਾਮੁਰਾਦ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ । ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਸਾਹ ਦੀਆਂ,ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤੇ ਚਮੜੀ ਦੀਆਂ ਅਣਗਿਣਤ ਮਰਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ । ਦਰੱਖਤਾਂ ਦਾ ਜੀਵ-ਜੰਤੂਆਂ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰਭਾਵ...... ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧਰਤੀ ਉੱਪਰ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਰ ਜੀਵ-ਜੰਤੂਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ । ਪੰਛੀਆਂ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੈਣ-ਬਸੇਰੇ ਖੁੱਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਹਵਾ ਵਿਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਵਧਣ ਲਗਦਾ ਹੈ । ਰੁੱਖ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਰੱਖਿਆ ਮਾਂਵਾਂ ਵਾਂਗ ਕਰਦੇ ਹਨ ,ਜਿਹੜੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਿਸਮ ਵਿਚ ਸੋਖ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਜੀਵਨਮਈ ਆਕਸੀਜਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਹੁਣ ਬੋਝ ਲੱਗਣ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ ? ਅਜੋਕਾ ਮਨੁੱਖ ਏਨਾ ਸਵਾਰਥੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਮਾਂ ਰੂਪੀ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਹੁਣ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਜਾਪਦੀ । ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹੋਰ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਹਿਤ ਵਿਚ ਇਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਸਾਂਭ ਕੇ ਰੱਖੀਏ । ਨਵੇਂ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਈਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਰੀਏ । ਦਰੱਖਤਾਂ ਨੂੰ ਕਲਾਵੇ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਹੋਰ ਮੌਲਦੀ ਰਹਿ ਸਕੇਗੀ । ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਗੋਦ ਨੂੰ ਦਰੱਖਤਾਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਇਸ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਮੌਲਦੇ ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ਜਗਤ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ । ਧਰਤੀ,ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਵਰਗੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਦੋ-ਚਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ , ਆਖਰ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਚਿਰ ਜੀਵ-ਜਗਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲੇਗੀ ? ਸਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸੁਆਰਥੀ ਸੁਭਾਅ ਛੱਡ ਕੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਕੁਝ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਸਾਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਮਾਰਥੂਲ ਬਣਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੁਰਜ਼ੋਰ ਯਤਨ ਆਰੰਭੀਏ ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਨਾ ਕਰੀਏ। ਪੁਰਾਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਿਉਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਨ....... ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਹੀ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪੁਰਾਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਹੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ । ਜਿਸ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ । ਉਸ ਸਮੇਂ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਭਾਰੀ ਸੀ , ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਦਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸ਼ੁੱਧ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ । ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਹੀ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਓਥੇ ਹੀ ਸੋ ਜਾਂਦੇ ਸਨ । ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਖਤਰਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਅੱਜ ਦੇ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਲਸੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ , ਕਿਉਂਕਿ ਬੰਦ ਕਮਰਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਏ.ਸੀ. ਲਗਾ ਕੇ ਅਰਾਮ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲੇਗਾ ਪਰ ਉਸ ਨਾਲ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੀਆਂ । ਏ.ਸੀ.ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਤਾਜ਼ੀ ਹਵਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। ਦਰੱਖਤਾਂ ਤੋਂ ਕੀ-ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ .......... ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਠੰਡੀ ਛਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਜਿਵੇਂ ਨਿੰਮ ਦੇ ਦਰਖੱਤ ਦੇ ਪੱਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੁਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ,ਨਿੰਮ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਉਬਾਲ ਕੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਜਖਮਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ,ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਰ ਗਹਿਰਾ ਜ਼ਖਮ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ , ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਿਮ ਦੀਆਂ ਨਮੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਕੱਪੜੇ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸਾਬੁਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਿਮ ਦੀ ਦਾਤਣ ਵੀ ਬਹੁਤ ਦੰਦਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਗੁਣਕਾਰੀ ਹੈ। -Written and Edited by Shanker Badra for PTC News