30 May, 2023
ਜਾਣੋ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਸ੍ਰੀ ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰਾਖੰਡ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਚਮੋਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 4,632 ਮੀਟਰ (15,197 ਫੁੱਟ) ਦੀ ਉੱਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।
Source: Google
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਓਂ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ਦੇ ਬਰਫੀਲੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਬਣੇ ਕੁੰਡ ਨੂੰ ਹੇਮਕੁੰਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Source: Google
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਆਸਾਨ ਭਾਸ਼ਾ ‘ਚ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਬਰਫ਼ ਦਾ ਕੁੰਡ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Source: Google
ਇਹ ਉਹ ਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ‘ਚ ਤਪ ਕੀਤਾ ਸੀ।
Source: Google
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਿਛਲੇ ਜਨਮ ਦੁਸ਼ਟ ਦਮਨ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ਤਪ ਕੀਤਾ ਸੀ।
Source: Google
ਸ੍ਰੀ ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ ਨੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਸੰਤ ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਪਛਾਣਿਆ।
Source: Google
ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਅਜੋਕੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੀ ਉਸਾਰੀ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਅਤੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਈ।
Source: Google
ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ ਸੱਤ ਚੋਟੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ "ਸੱਤ ਰਿਸ਼ੀ" ਜਾਂ "ਸਪਤ ਰਿਸ਼ੀ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਿਖਰ ਸੱਤ ਸੰਤਾਂ ਦੇ ਧਿਆਨ ਦਾ ਸਥਾਨ ਸੀ।
Source: Google
ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਹਰ ਸਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਸੰਗਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਥੇ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
Source: Google
ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਮੌਸਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਉੱਚਾਈ ਦੇ ਕਾਰਨ ਠੰਢਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
Source: Google
ਆਚਾਰੀਆ ਚਾਣਕਿਆ ਮੁਤਾਬਕ ਇਨ੍ਹਾਂ 5 ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਦੇ ਵੀ ਨਾ ਕਰੋ ਅਪਮਾਨ