Mahashivratri Puja Vidhi: ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਜਾਣੋ ਨਿਯਮ...
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਾਤ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਹਿਰ ਤੱਕ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨਿਸ਼ੀਤਾ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਅਤੇ ਫਲਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
Maha Shivratri 2025: ਬੁੱਧਵਾਰ 26 ਫਰਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਫੱਗਣ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਸਮੇਤ ਪੂਰੇ ਸ਼ਿਵ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ, ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਸ਼ੋਭਾ ਯਾਤਰਾ ਕੱਢਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਾਤ ਦੇ ਚਾਰੇ ਪਹਿਰ ਤੱਕ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨਿਸ਼ੀਤਾ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਅਤੇ ਫਲਦਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਂਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਸੱਚੇ ਦਿਲੋਂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਗਤਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਪੂਜਾ ਦੇ ਨਿਯਮ
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਯਾਨੀ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮਾ ਮਹੂਰਤ ਵਿੱਚ ਉੱਠੋ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਕਰੋ। ਦਿਨ ਭਰ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਰਹੋ ਜਾਂ ਸ਼ਿਵ ਪੰਚਾਕਸ਼ਰ ਮੰਤਰ 'ਓਮ ਨਮਹ ਸ਼ਿਵਾਏ' ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਦੇ ਰਹੋ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਬਿਨਾਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਫਲਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਸਮਰੱਥਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਪਾਣੀ ਰਹਿਤ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਫਲਾਂ ਦਾ ਵਰਤ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨਿਰਜਲਾ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਯਾਦ ਰੱਖੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦੇ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਵਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਭੋਜਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਲੋਕ ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਵੇਲੇ ਚਾਰ ਪਹਿਰ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਆਪਣਾ ਵਰਤ ਤੋੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਾਏ ਗਏ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਾ... ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਏ ਗਏ ਚੜ੍ਹਾਵੇ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਚੰਦੇਸ਼ਵਰ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ ਪੂਜਾ ਦੀ ਵਿਧੀ
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ 'ਤੇ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਨੇੜਲੇ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਜਾਓ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ 'ਤੇ ਪਾਣੀ, ਬੇਲ ਦੇ ਪੱਤੇ, ਸਾਬਤ ਚੌਲਾਂ ਦੇ ਦਾਣੇ, ਚਿੱਟਾ ਚੰਦਨ, ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ ਆਦਿ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਿਨ ਭਰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਧਿਆਨ ਕਰਦੇ ਰਹੋ ਜਾਂ ਸ਼ਿਵ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਦੇ ਰਹੋ।
ਸ਼ਿਵਾਲਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਚੌਂਕੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਲਾਲ ਜਾਂ ਪੀਲਾ ਕੱਪੜਾ ਵਿਛਾਓ। ਫਿਰ ਕੁਝ ਚੌਲ ਪਾਓ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਜਾਂ ਤਸਵੀਰ ਰੱਖੋ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਮੂਰਤੀ ਜਾਂ ਤਸਵੀਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਸ਼ੁੱਧ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਬਣਾਓ। ਫਿਰ ਪੂਜਾ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਗੰਗਾ ਜਲ ਛਿੜਕੋ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਘੜਾ ਜਾਂ ਕਲਸ਼ ਲਓ ਅਤੇ ਉਸ 'ਤੇ ਸਵਾਸਤਿਕ ਬਣਾਓ। ਫਿਰ ਕਲਸ਼ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਗੰਗਾ ਜਲ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਮਿਲਾਓ ਅਤੇ ਕਲਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੁਪਾਰੀ, ਹਲਦੀ ਦी ਗੰਢ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਿੱਕਾ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਘਿਓ ਦਾ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ।
ਹੁਣ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ 'ਤੇ ਸੁਪਾਰੀ, ਲੌਂਗ, ਇਲਾਇਚੀ, ਚੰਦਨ, ਹਲਦੀ, ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਬੇਲ ਦਾ ਪੱਤਾ, ਕਮਲ ਦੇ ਬੀਜ, ਧਤੂਰਾ, ਭੰਗ, ਸ਼ਹਿਦ, ਘਿਓ ਆਦਿ ਚੜ੍ਹਾਓ।
ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ 'ਤੇ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸਮਾਨ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਿਵ ਕਥਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰੋ ਅਤੇ ਕਪੂਰ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਆਰਤੀ ਕਰੋ। ਫਿਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਚੜ੍ਹਾਓ।
ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਦੇ ਰਹੋ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਉਸਤਤਿ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਸ਼ਿਵ ਚਾਲੀਸਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਸ਼ੁਭ ਹੋਵੇਗਾ। ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਿਵ ਮੰਤਰ ਆਦਿ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਰਾਤ ਦੇ ਜਾਗਰਣ ਦੌਰਾਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਆਰਤੀਆਂ ਕਰਨੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।