Environment Laws Violations : ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬੋਰਡ ਦਾ ਵੱਡਾ ਐਕਸ਼ਨ, ਰੋਪੜ ਥਰਮਲ ਪਲਾਂਟ ਨੂੰ ਲਗਾਇਆ 5 ਕਰੋੜ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ

Environment  Laws Violations : ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (PPCB) ਨੇ ਰੋਪੜ ਥਰਮਲ ਪਲਾਂਟ ਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਲਈ 5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਪੀਪੀਸੀਬੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਈ ਸੁਣਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 7 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਆਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਬੋਰਡ ਨੇ ਪਲਾਂਟ ਨੂੰ "ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ" ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਪਲਾਂਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ 5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੋਰਡ ਵੱਲੋਂ "ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ" ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਪਲਾਂਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗਣ ਤੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਕੋਲਾ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕੇਗੀ। ਪਲਾਂਟ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ 29 ਮਾਰਚ, 2025 ਨੂੰ ਪਲਾਂਟ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪੀਪੀਸੀਬੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਅਗਲੀ ਸੁਣਵਾਈ ਅਗਸਤ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹੋਵੇਗੀ।

ਪੀਪੀਸੀਬੀ ਦਾ ਹੁਕਮ ਨੇੜਲੇ ਪਿੰਡ ਥੱਲੀ ਦੇ ਜਗਦੀਪ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ। ਉਸਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਪਲਾਂਟ ਤੋਂ ਉੱਡਦੀ ਸੁਆਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ, ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਜਨਵਰੀ 2024 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਕ ਨਿਰੀਖਣ ਦੌਰਾਨ, ਪੀਪੀਸੀਬੀ ਟੀਮ ਨੇ ਪਲਾਂਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇਖੀ।

The Tribune ਕੋਲ ਉਪਲਬਧ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਪੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੁਆਹ ਦੇ ਡਾਈਕ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਪੱਕੇ ਬੰਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਲੀਕੇਟ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਜਾਂ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਕਾਰਨ ਸਤਲੁਜ ਵਿੱਚ ਸੁਆਹ ਦੀ ਸਲਰੀ ਦੇ ਲੀਚ ਹੋਣ ਦੀ ਉੱਚ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।

ਸੁਆਹ ਦੇ ਟਿੱਬਿਆਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਭਗੌੜੇ ਨਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ ਦੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖਤਰੇ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਦੇ ਛਿੜਕਾਅ ਜਾਂ ਟਾਇਰ ਧੋਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸੁਆਹ ਨਾਲ ਢੱਕੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਕਾਰਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੈਕੰਡਰੀ ਧੂੜ ਨਿਕਾਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ।

ਸੁਆਹ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਡੇਟਾ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ 

ਪੀਪੀਸੀਬੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੇ ਸੁਆਹ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਡੇਟਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅੰਤਰ ਪਾਏ, ਜੋ ਕਿ ਮਾੜੀ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣ ਜਾਂ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਗਲਤ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਲਾਨਾ 10 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੁਆਹ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਪਲਾਂਟ ਨਿਰਧਾਰਤ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਵਰਤੋਂ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹੇਠਲੀ ਸੁਆਹ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀ ਸੁਆਹ ਲਈ। ਪਲਾਂਟ ਦੁਆਰਾ ਸੁਆਹ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਗਭਗ 36 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ।

ਆਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਲਾਂਟ ਰਿਜੈਕਟ ਲਈ ਨਿਊਟਰਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਟੈਂਕ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਰਗਰਮ ਰਸਾਇਣਕ ਖੁਰਾਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਸਤਲੁਜ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਾਂਝੇ ਡਰੇਨ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਛੱਡਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੋਈ ਤੇਲ-ਪਾਣੀ ਵੱਖਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਜਾਂ ਖਤਰਨਾਕ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਨਹੀਂ ਦੇਖੀ ਗਈ ਜਿੱਥੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਟ੍ਰਾਂਸਫਾਰਮਰ ਤੇਲ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਬਾਲਣ ਤੇਲ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।

ਪਲਾਂਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਹਰੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪੀਲ ਦਾਇਰ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ,  ''ਅਸੀਂ ਆਦੇਸ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪੀਲੀ ਅਥਾਰਟੀ ਨੂੰ ਭੇਜਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਐਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਪੀਪੀਸੀਬੀ ਦੁਆਰਾ ਉਠਾਏ ਗਏ ਕੁਝ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਅਮਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ।''