'ਵਾਜਪਾਈ ਸਾਬ੍ਹ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਵੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤ ਜਾਣਗੇ', ਜਾਣੋ ਕਿਸਨੇ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਕਹੀ ਸੀ ਇਹ ਗੱਲ
Atal Bihari Vajpayee Death Anniversary: ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ ਜੋ ਕਵੀ ਬਣਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਪਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ। ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨਾਲ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੋਇਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਬਣਨਗੇ ਪਰ ਇਸ ਸਭ ਕੁਝ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਹੀ ਕਾਵਿ-ਦਿਲ, ਸਾਦਗੀ ਅਤੇ ਬੋਲਚਾਲ ਸਹਾਇਕ ਬਣ ਉਭਰੀ।
ਆਪਣੇ ਕਈ ਇੰਟਰਵਿਊਆਂ ਵਿੱਚ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਵੀ ਜਾਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਕਿ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਥਾਂ ਮਿਲ ਜਾਵੇ, ਜਿਸਦਾ ਉਹ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਆਈਆਂ ਪਰ ਕੀ ਉਹ ਸਥਾਪਤ ਕਵੀ ਜਾਂ ਲੇਖਕ ਬਣ ਸਕੇ? ਕੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਵੀ ਜਾਂ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ? ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਔਖਾ ਹੈ ਪਰ ਇੱਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵਜੋਂ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸੁਨਹਿਰੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ।
ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਕਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਕਵਿਤਾ ਨਹੀਂ ਲਿਖਦਾ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ 'ਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਝਲਕ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਵੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਪਿੱਠਭੂਮੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਗੀਤ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਦੀ ਕੜਵਾਹਟ ਨੂੰ ਸਹੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲਿਖੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੰਡਲੀਆਂ ਤੋਂ ਹਾਕਮ ਧਿਰ ਦੀਆਂ ਮਨਮਾਨੀਆਂ, ਨਿਰਪੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚੁੱਪ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਹਾਲਤ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ ਬਾਰੇ ਸਪਸ਼ਟ ਵਿਚਾਰ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
“ਦਿੱਲੀ ਕੇ ਦਰਬਾਰ ਮੇਂ ਕੌਰਵੋਂ ਕਾ ਹੈ ਜ਼ੋਰ,
ਲੋਕਤੰਤਰ ਕੀ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਰੋਤੀ ਨਯਨ ਨਿਚੋੜ,
ਰੋਤੀ ਨਯਨ ਨਿਚੋੜ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਰਖਵਾਲਾ,
ਨਏ ਭੀਸ਼ਮ ਦਰੋਣੋ ਨੇ ਮੁਖ ਪਰ ਤਾਲਾ ਡਾਲਾ,
ਕਹਿ ਕੇਦੀ ਕਵਰਾਏ ਬਜੇਗੀ ਰਣ ਭੀ ਭਰੀ,
ਕੋਟਿ-ਕੋਟਿ ਜਨਤਾ ਨ ਰਹੇਗੀ ਬਨਕਰ ਚੇਰੀ।"
ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਪੱਕਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਲੱਗਿਆ ਜ਼ੋਰ
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਚੰਗੇ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਿੰਨ ਜੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਮਸਲੇ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ। ਇਹ ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਕਾਰਗਿਲ ਯੁੱਧ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਦਾ ਸਟੈਂਡ ਅਜਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋਸਤ ਬਦਲੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਗੁਆਂਢੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲ ਸਕਦੇ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਨਰਮ ਕਰਨ 'ਤੇ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਫਾਰੂਕ ਅਬਦੁੱਲਾ ਨੇ ਵੀ ਇਕ ਵਾਰ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਮੁੱਦੇ ਦਾ ਹੱਲ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਅਬਦੁੱਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਣ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਦਾ ਹੱਲ ਨਿਕਲੇਗਾ। ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਨੇ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਬਦੁੱਲਾ ਸਾਬ੍ਹ , "ਮੈਂ ਵੀ ਇਹੀ ਮੰਨਦਾ ਹਾਂ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਸ ਵਿਲੱਖਣ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਇਹ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਕੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।"
ਕਸ਼ਮੀਰ 'ਤੇ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦੇ ਦਾਇਰੇ 'ਚ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼
ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਜੀ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰ। ਇਸ 'ਤੇ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਦਾਇਰੇ 'ਚ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕਸ਼ਮੀਰ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਸਿਆਸੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਾਲ 2004 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਾਜਪਾਈ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਮੁੱਦੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੋਣੀ ਸੀ।
ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਸੁਧਾਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਬਣਾਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਲਾਹੌਰ ਲਈ ਬੱਸ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 'ਆਪ' ਉਸ 'ਚ ਬੈਠ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਨੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਜਪਾਈ ਸਾਬ੍ਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕੋ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ, ਤਿੰਨ-ਤਿੰਨ ਜੰਗਾਂ ਲੜ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਵਾਜਪਾਈ ਦਾ ਕਵੀ ਮਨ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਜੰਗ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਮਤਾ ਲਿਖਿਆ।
"ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੜੋਸੀ ਸਾਥ-ਸਾਥ ਰਹਿਣਾ ਹੈ
ਪਿਆਰ ਕਰੇਂ ਆ ਵਾਰ ਕਰੇਂ ਦੋਨੋ ਕੋ ਹੀ ਸਹਿਣਾ ਹੈ
ਟੀਨ ਬਾਰ ਲੜ੍ਹ ਚੁਕੇ ਲੜਾਈ ਕਿਤਨਾ ਮਹਿੰਗਾ ਸੌਦਾ
ਰੂਸੀ ਬੱਸ ਹੋ ਆ ਅਮਰੀਕੇ ਖੂਨ ਇਕ ਬਹਿਣਾ ਹੈ
ਜੋ ਹਮ ਪਰ ਗੁਜ਼ਰੀ ਬਚੋਂ ਕੇ ਸੰਗ ਨ ਹੋਣੇ ਦੇਂਗੇ
ਜੰਗ ਨਾ ਹੋਣੇ ਦੇਂਗੇ"
ਸਾਹਿਤਕ ਪੱਖੋਂ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਦੀ ਕਵਿਤਾ
ਸਾਹਿਤਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੋਂ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਭਾਵੇਂ ਮਿਆਰਾਂ ’ਤੇ ਹੋਣ ਪਰ ਮਨੁੱਖੀ ਕਸੌਟੀ ’ਤੇ ਉਹ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮਨ ਦੇ ਕੋਮਲ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਹਨ। ਪਾਇਨੀਅਰ ਸੰਪਾਦਕ ਵਿਨੋਦ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਨਿਰਮਲ ਵਰਮਾ ਨੂੰ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਲਈ ਸਮੀਖਿਆ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਨਿਰਮਲ ਵਰਮਾ ਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਸਮੀਖਿਆ ਨਹੀਂ ਲਿਖੀ। ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਮਹਿਤਾ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸਮੀਖਿਆ ਦੇ ਕਾਬਿਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਇੱਕ ਨੇਕ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ। ਜੇ ਮੈਂ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਨਿੰਦਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ।"
ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਮਾਰੂਥਲ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਧਾਰਾ ਸੁੱਕ ਗਈ
ਅਟਲ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਪਛਤਾਵਾ ਰਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕਵਿਤਾ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਮੋੜ ਗਏ। ਇੱਕ ਟੀਵੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਕਹੀ। ਕਵਿਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧਾਭਾਸ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ। ਮੈਂ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਪੇਪਰਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਪਰ ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿਆਮਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਮੁਖਰਜੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਪਿਆ। ਮੇਰੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਧਾਰਾ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਮਾਰੂਥਲ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕ ਗਈ ਹੈ।"
ਅਟਲ ਜੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, "ਕਈ ਵਾਰ ਮੈਂ ਦੁਬਾਰਾ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕਵੀ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇੱਕ ਪੂਰਨ ਸਿਆਸੀ ਨੇਤਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਉਸ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਪਰ ਸਥਿਤੀ ਉਹੀ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦਾ ਕੰਬਲ ਛੱਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕੰਬਲ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਪਰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਇੱਕ ਪਲਾਇਨ ਸਮਝਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਮੈਂ ਪਲਾਇਨ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ।"
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਮਰਹੂਮ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਜੀ ਦੀ ਬਰਸੀ ਮੌਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਪੀ.ਐਮ ਮੋਦੀ ਸਣੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂਆ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ
- PTC NEWS