PM Oath Ceremony : ਕਿਵੇਂ ਚੁਕਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ PM ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ ? ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਗੁਪਤਤਾ ? ਜਾਣੋ ਤੋੜਨ 'ਤੇ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਾਰਵਾਈ
Narendra Modi Oath Taking Ceremony : ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ 9 ਜੂਨ ਨੂੰ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਦੂਜੇ ਨੇਤਾ ਹਨ, ਜੋ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਨਾਂ ਇਕ ਹੋਰ ਦਿਲਚਸਪ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ। ਇਹ 24 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 7 ਵਾਰ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ। ਚਾਰ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ।
4 ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ
ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਕਤੂਬਰ 2001 ਵਿੱਚ 51 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਅਤੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਫਿਰ ਦਸੰਬਰ 2002 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਦਸੰਬਰ 2007 ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ 2012 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਬਣੇ ਅਤੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਚਾਰ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਫਿਰ 2014 ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ਹੁਣ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ 'ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ?
ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ, ਵਿਧਾਇਕ ਆਦਿ ਨੂੰ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਉਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਧਾਰਾ 75 ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀ ਸਹੁੰ ਦਾ ਫਾਰਮੈਟ ਆਰਟੀਕਲ 75 (4) ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧਾਰਾ 99 ਵਿਚ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਸਹੁੰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਵਸਥਾ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਚੁੱਕੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ ?
ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਲੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਅਤੇ ਗੁਪਤਤਾ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁਕਵਾਈ ਜਾਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ ਵਾਲੇ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਹੁੰ ਦੇ ਦੋ ਭਾਗ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਗੁਪਤਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੁੱਕੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਾਂ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਸਹੁੰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਅਤੇ ਸਵੈਮਾਣ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਫਰਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ।
ਗੁਪਤਤਾ
ਸਹੁੰ ਦਾ ਦੂਜਾ ਹਿੱਸਾ ਗੁਪਤਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀ ਸਹੁੰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਗੁਪਤ ਮਾਮਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ, ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਰੱਖਣਗੇ। ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।
ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ 'ਤੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਂ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੱਤਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਵੀ ਦਸਤਖਤ ਹਨ।
ਸਹੁੰ ਤੋੜਨ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ
ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਹੁਦੇ ਜਾਂ ਭੇਦ ਗੁਪਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਮੰਤਰੀ ਜਾਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਸੰਸਦ ਤੋਂ ਮੁਅੱਤਲ, ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਪਰਾਧਿਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਜ਼ਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਖੋਹ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚੋਣ ਲੜਨ 'ਤੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ।
- PTC NEWS
