ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 16 ਨਵੰਬਰ: ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ (ਸੀਬੀਆਈ) ਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਬੈਂਕ (ਆਈਓਬੀ) ਨਾਲ 750.54 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਥਿਤ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਾਨਪੁਰ ਸਥਿਤ ਰੋਟੋਮੈਕ ਗਲੋਬਲ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੈੱਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਸੱਤ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਕੰਸੋਰਟੀਅਮ ਦਾ ਕੁੱਲ 2,919 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਬਕਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਬਕਾਏ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਬੈਂਕ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 23 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕੰਪਨੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰਾਂ ਸਾਧਨਾ ਕੋਠਾਰੀ ਅਤੇ ਰਾਹੁਲ ਕੋਠਾਰੀ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਿਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ (120-ਬੀ) ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ (420) ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਆਈਪੀਸੀ ਧਾਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਰੋਕੂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਧਾਰਾਵਾਂ ਤਹਿਤ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਕੰਸੋਰਟੀਅਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਕੰਪਨੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੀਬੀਆਈ ਅਤੇ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਘੇਰੇ 'ਚ ਹੈ।
ਇੰਡੀਅਨ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਨੇ ਕੀ ਲਾਏ ਇਲਜ਼ਾਮ?
ਸੀਬੀਆਈ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ 28 ਜੂਨ 2012 ਨੂੰ 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਗੈਰ-ਫੰਡ ਆਧਾਰਿਤ ਸੀਮਾ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਖਾਤੇ ਨੂੰ 750.54 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਡਿਫਾਲਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 30 ਜੂਨ 2016 ਨੂੰ ਐਨਪੀਏ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਕੰਪਨੀ ਦੀਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ 11 ਲੈਟਰ ਆਫ਼ ਕ੍ਰੈਡਿਟ (ਐਲਸੀ) ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਪੱਤਰ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜੋ ਕਿ 743.63 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।
ਬੈਂਕ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਹੈ ਕਿ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਲੇਡਿੰਗ ਬਿੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਪਾਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਸ਼ੱਕ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਆਡਿਟ ਨੇ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਅਤੇ LC ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ। ਆਡਿਟ ਵਿੱਚ ਵਿਕਰੀ ਠੇਕਿਆਂ, ਲੇਡਿੰਗ ਦੇ ਬਿੱਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਸਫ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਲ 26,143 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ 92 ਫੀਸਦੀ ਇਕ ਹੀ ਮਾਲਕ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚਿਆ ਗਿਆ।
ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਇਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਸਪਲਾਇਰ ਰੋਟੋਮੈਕ ਗਰੁੱਪ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਖਰੀਦਦਾਰ ਬੰਜ ਗਰੁੱਪ ਸੀ। ਰੋਟੋਮੈਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦ ਵੇਚਣ ਵਾਲਾ ਮੁੱਖ ਵਿਕਰੇਤਾ ਬੰਜ ਸਮੂਹ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਚਾਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਸਨ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਮੋੜ ਦਿੱਤੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਖੁਦ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ 750.54 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਇਆ। ਇਹ ਪੈਸਾ ਅਜੇ ਤੱਕ ਬਰਾਮਦ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ।