Gandhi Jayanti 2025 : ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਸਿੱਖੀ ਹਿੰਦੀ , ਹਿੰਦੀ ਚ ਕਈ ਅਖ਼ਬਾਰ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ

Gandhi Jayanti 2025 : ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਕਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਸੀ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਅੰਦੋਲਨ ਚੰਪਾਰਨ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।

ਮੋਹਨਦਾਸ ਕਰਮਚੰਦ ਗਾਂਧੀ 1915 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਚੰਪਾਰਨ ਬਿਹਾਰ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ। ਚੰਪਾਰਨ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਗੁਜਰਾਤੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤਾਂ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਹ ਦਾ ਰੋੜਾ ਬਣ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕੁਝ ਸਥਾਨਕ ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਲਗਨ ਨਾਲ ਹਿੰਦੀ ਸਿੱਖੀ।

ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਦਾ ਕੀ ਸੀ ਮਤਲਬ ?

ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਸਬੰਧ ਹਿੰਦੀ ਲੇਖਕਾਂ ਅਤੇ ਕਵੀਆਂ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਗੂੜੇ ਸੀ। ਕਵੀ ਪ੍ਰੇਮਚੰਦ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਕਾਰਨ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਜੋ ਹਿੰਦੀ ਲਿਖਦੇ ਅਤੇ ਬੋਲਦੇ ਸਨ, ਉਸਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ੍ਰਿਤ ਹਿੰਦੀ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਤੋਂ ਬਣੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸੀ, ਇੱਕ ਸਰਲ ਅਤੇ ਆਸਾਨ ਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਇਸੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਨੂੰ ਸੰਪਰਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਇਸ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਵਿੱਚ ਬਤੀਤ ਕੀਤਾ।

ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਅਖ਼ਬਾਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ

ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਹਿੰਦੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਅਖ਼ਬਾਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ: ਨਵਜੀਵਨ ਅਤੇ ਹਰੀਜਨ ਸੇਵਕ। ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੱਤਰਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਦੇਣਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਲੈ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਖੁਦ ਦੋਵੇਂ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਲਈ ਲੇਖ ਅਤੇ 35,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੱਤਰ ਲਿਖੇ। ਗਾਂਧੀ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੱਤਰਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਦੇਣਾ ਪਸੰਦਕਰਦੇ ਸੀ।