RBI ਦਾ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ, 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਇਹ ਹਨ...
ਆਰਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 23 ਮਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

RBI : ਆਰਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 23 ਮਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਵੈਧ ਰਹਿਣਗੇ, ਪਰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ 30 ਸਤੰਬਰ 2023 ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾ ਜਾਂ ਬਦਲੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵੀ ਸਖ਼ਤ ਹੈ। ਹੁਣ ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਫੜੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 23 'ਚ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰੀਬ 91,110 ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਫੜੇ ਗਏ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 2022-23 ਦੌਰਾਨ ਬੈਂਕਿੰਗ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੜੇ ਗਏ ਕੁੱਲ ਜਾਅਲੀ ਭਾਰਤੀ ਕਰੰਸੀ ਨੋਟਾਂ (ਐਫਆਈਸੀਐਨ) ਵਿੱਚੋਂ 4.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਅਤੇ 95.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋਰ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਉਸੇ ਸਾਲ 100 ਰੁਪਏ ਦੇ 78,699 ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਅਤੇ 200 ਰੁਪਏ ਦੇ 27,258 ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ। RBI ਨੇ FY23 'ਚ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ 9,806 ਨਕਲੀ ਨੋਟ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਸਨ।
ਨਕਲੀ ਨੋਟ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 20 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 500 ਰੁਪਏ (ਨਵੇਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ) ਦੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 8.4 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ 14.4 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। 10, 100 ਅਤੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਕਲੀ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 11.6 ਫੀਸਦੀ, 14.7 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ 27.9 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿਚ ਮਜ਼ਬੂਤ ਲਚਕੀਲਾਪਣ ਦਿਖਾਇਆ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿਚ ਉਭਰਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਮਜ਼ੋਰ ਖਪਤ, ਪੇਂਡੂ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਲਾਗਤ ਦਬਾਅ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 23 ਦੀ ਦੂਜੀ ਛਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਬਾਅ ਰਿਹਾ।