International Biodiversity Day 2023: ਧਰਤੀ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ 'ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦੀ ਅਮੀਰੀ'

International Biodiversity Day 2023: ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ 22 ਮਈ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਜੀਵਤ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ 1992 ਵਿੱਚ ਰੀਓ ਡੀ ਜਨੇਰੀਓ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿੱਚ "ਧਰਤੀ ਕਾਨਫਰੰਸ" ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 



ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਿਵਸ ਇਤਿਹਾਸ
ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਿਵਸ 29 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ 2000 ਤੱਕ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2001 ਤੋਂ ਇਹ 22 ਮਈ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਿਵਸ ਦਾ ਥੀਮ ਸਾਰੇ ਜੀਵਨ ਲਈ ਸਾਂਝੇ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੁਦਰਤ ਪ੍ਰੇਮੀ ਇਸਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਤੇ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਦੌਰ ਦੌਰਾਨ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੱਲ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਉਣਾ ਪਵੇਗਾ
ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗੜ ਗਿਆ ਹੈ। 25% ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਅਲੋਪ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹਨ। ਜੀ ਹਾਂ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ 2020 ,2021 ਨੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੌਰ ਦੌਰਾਨ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਕਮੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਲਈ ਬਦਲਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੰਤੁਲਨ ਲਈ ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਿੱਚ ਅਮੀਰ
ਭਾਰਤ ਦੇ ਭੂਮੀ ਖੇਤਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 2.5% ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ਅਤੇ ਬਨਸਪਤੀ ਦਾ 14% ਇੱਥੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖਾਰੇ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀਆਂ 2546 ਕਿਸਮਾਂ, 198 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਉਭੀਬੀਆ, ਡੱਡੂ, ਕੱਛੂ ਵਰਗੇ ਜੀਵ ਹਨ ਜੋ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ 1331 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੰਛੀ, 408 ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੱਪ, 430 ਕਿਸਮ ਦੇ ਥਣਧਾਰੀ ਜੀਵ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ 50000 ਕਿਸਮ ਦੇ ਪੌਦੇ ਅਤੇ 15000 ਕਿਸਮ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵੀ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਹਨ, ਫਿਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਉਪ-ਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।



ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮ
ਜੇਕਰ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਉੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਵੀ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਲਚੀਨੀ, ਕੱਦੂ, ਅੰਬ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਕਣਕ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ਬੀਜ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ, ਜੋ ਹਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਨੂੰ ਮੂਲ ਕੁਦਰਤੀ ਕਿਸਮਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

- World Hypertension Day 2023: 'ਵਿਸ਼ਵ ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ ਦਿਵਸ' 'ਤੇ ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਪਾਈਏ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ