ਪਹਿਲੀ ਰੋਟੀ ਕਦੋਂ ਪਕਾਈ ਗਈ ਸੀ? ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੋਂ 14 ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਮਿਲੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ !
Roti: ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਰੋਟੀ ਬੜੇ ਚਾਅ ਨਾਲ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਰੋਟੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੇਟ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਭਰਦਾ।
Roti: ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਰੋਟੀ ਬੜੇ ਚਾਅ ਨਾਲ ਖਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਰੋਟੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੇਟ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਭਰਦਾ। ਦਾਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਬਜ਼ੀ ਤੱਕ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਰੋਟੀ ਖਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਰੋਟੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੰਬੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਕਣਕ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਕੇ ਪੀਸ ਲਓ, ਫਿਰ ਆਟੇ 'ਚ ਪਾਣੀ ਪਾ ਕੇ ਗੁੰਨ੍ਹ ਲਓ, ਫਿਰ ਪੇਡਾ ਬਣਾ ਲਓ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰੋਟੀ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰੋ। ਪਰ ਹਾਂ, ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਣੀ ਰੋਟੀ ਖਾਣ ਦਾ ਮਜ਼ਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਰੋਟੀ ਕਿੱਥੇ ਬਣੀ ਸੀ? ਆਓ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਕੁਝ ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰੀਏ।
ਰੋਟੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਇੱਕ ਗੱਲ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰੋਟੀ ਬਾਰੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਚਾਰ ਹਨ। ਉਂਝ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰੋਟੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 'ਦਿ ਹਿੰਦੂ' ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਜਾਰਡਨ 'ਚ ਇਕ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਕੁਝ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਲੇ ਮਾਰੂਥਲ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰੀਬ ਸਾਢੇ 14 ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰੋਟੀ (ਫਲੈਟਬ੍ਰੇਡ) ਪਕਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਪੱਥਰ ਦੇ ਬਣੇ ਚੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਰੋਟੀ ਪਕਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਨੇ ਉਹ ਸਟੋਵ ਵੀ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਤੋਂ ਸਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਰੋਟੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਸਨ।
ਕੀ ਸਿਰਫ਼ ਕਣਕ ਦੀ ਰੋਟੀ ਹੀ ਬਣਦੀ ਸੀ?
ਦੇਖੋ, ਮਨੁੱਖ ਨੇ 4000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਤੀ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਜਾਰਡਨ ਦੇ ਲੋਕ ਕਣਕ ਦੀ ਰੋਟੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਉਸ ਸਮੇਂ ਰੋਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜੰਗਲੀ ਦਾਣਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਰੋਟੀ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉੱਗਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਿਸਮ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਜੌਂ, ਈਨਕੋਰਨ, ਓਟਸ ਅਤੇ ਕੰਦਾਂ ਤੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਆਟਾ ਜੰਗਲੀ ਅਨਾਜ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਰੋਟੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ. ਖੋਜਕਾਰ ਅਮਾਇਆ ਅਰਨਜ਼-ਓਟੇਗੁਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, "ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਰੋਟੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ।"