Gurmukhi : ਪੰਜਾਬ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ, ਹੁਣ ਹਿੰਦੀ ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਿਤਾਬਾਂ 'ਚ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ 'ਊੜਾ-ਐੜਾ', ਜਾਣੋ
Gurmukhi : ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਜਲਦ ਹੀ ਹਿੰਦੀ ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੁਰਮਖੀ ਲਿਖੀ 'ਊੜਾ-ਐੜਾ' ਵਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਪੰਜਾਬ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸਾਰੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀਆਂ ਹਿੰਦੀ ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕਿਤਾਬਾਂ 'ਚ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਪਿੱਛੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿੱਪੀ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਨਿਖਾਰਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ ਤੋਂ, ਪੰਜਾਬੀ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਵਰਣਮਾਲਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਪੰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਰਕਾਰੀ, ਸਰਕਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਤੋਂ ਬਾਰ੍ਹਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਲਗਭਗ 60 ਲੱਖ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਪ੍ਰਥਮ (ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਸਥਿਤੀ ਰਿਪੋਰਟ) ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਕੂਲਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ, ਤੀਜੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਲਗਭਗ 15 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਵਰਣਮਾਲਾ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਸਨ ਪਰ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਅਤੇ 4.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੰਜਾਬੀ ਅੱਖਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਸਨ।
ਪੇਂਡੂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਿੱਖਣ ਪੱਧਰਾਂ ਬਾਰੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੀਜੀ ਜਮਾਤ ਦੇ 28 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪਹਿਲੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਪਾਠ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 34 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੀ ਦੂਜੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਪਾਠ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤੀਜੀ ਤੋਂ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਹਰ 100 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 47 ਆਪਣੀ ਮਾਤ ਭਾਸ਼ਾ (ਪੰਜਾਬੀ) ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 21 ਇੱਕ ਪੈਰੇ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਸਨ, 17 ਇੱਕ ਵਾਕ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਸਨ, ਨੌਂ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਬਦ ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਨੌਂ ਹੋਰ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਹੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਛੇ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ।
ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਮਾਤਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭਾਸ਼ਾਈ ਪੇਪਰਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿੱਚ, ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਛਾਪਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਲਈ, ਗੁਰਮੁਖੀ ਵਰਣਮਾਲਾ ਸਬੰਧਤ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਵਰਣਮਾਲਾ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛਾਪਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਪੀਐਸਈਬੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ: ਅਮਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਣਾ ਸੀ, ਹਰ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਸਨ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ 2026-2027 ਦੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾ ਪਾਠ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਾਧੂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਹੋਵੇਗੀ।
- PTC NEWS
