Encrypted Communication ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਏਜੰਟ ਦੇ ਸੰਪਰਕ 'ਚ ਸੀ Youtuber ਜਯੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ
Encrypted Communication - ਹਿਸਾਰ-ਅਧਾਰਤ ਟ੍ਰੈਵਲ ਵਲੌਗਰ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ (Jyoti Malhotra) ਨੂੰ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਨਾਲ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 34 ਸਾਲਾ ਜੋਤੀ ਦੇ ਫੋਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਰਾਜ਼ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਹ ਚਾਰ ਵਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਪਰੇਟਿਵ ਨਾਲ ਛੁੱਟੀਆਂ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਬਾਲੀ ਵੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਸਬੰਧ ਸੀ। ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋਤੀ ਨੇ ਜਾਅਲੀ ਆਈਡੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ISI ਦੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਦੇ ਨੰਬਰ ਛੁਪਾਏ ਸਨ। ਉਹ ਵਟਸਐਪ, ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਸਨੈਪਚੈਟ ਵਰਗੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇੰਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਸੰਪਰਕ ਕਰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਫੜੀ ਨਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਥੇ ਇੰਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਸੰਪਰਕ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਅਤੇ ਜੋਤੀ ਕਿਵੇਂ ਫੜੀ ਗਈ ?
ਇੰਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਸੰਪਰਕ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਗੱਲਬਾਤ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਭੇਜਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੀ ਇਸਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜੋ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਤੀਜਾ ਵਿਅਕਤੀ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਪੁਲਿਸ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰ, ਇਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਨਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਜਾਂ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ WhatsApp, ਸਿਗਨਲ, ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮੈਸੇਜਿੰਗ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਐਂਡ-ਟੂ-ਐਂਡ ਇਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ?
ਇਸਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਆਈਐਸਆਈ ਲਈ ਜਾਸੂਸੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫੌਜੀ ਠਿਕਾਣਿਆਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ, ਆਈਐਸਆਈ ਏਜੰਟਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਏਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਸੰਪਰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਨੂੰ ਲੁਕਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਨਾ ਲੱਗ ਸਕੇ।
ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ?
ਐਂਡ-ਟੂ-ਐਂਡ ਇਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ : ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ ਏਨਕ੍ਰਿਪਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਨੇਹਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਇਸਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਕੋਡ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੋਤੀ ਅਤੇ ਆਈਐਸਆਈ ਏਜੰਟਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ VPN ਜਾਂ ਡਾਰਕ ਵੈੱਬ ਵਰਗੇ ਟੂਲਸ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਲੁਕੀ ਰਹੇ। ਏਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਡੇਟਾ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟ, ਫੋਟੋਆਂ, ਵੀਡੀਓ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਡੇਟਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਜਾਸੂਸੀ ਲਈ ਜਾਅਲੀ ਈਮੇਲਾਂ, ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰਾਂ ਜਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਟਰੈਕਿੰਗ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਤੋੜਨਾ ਕਿੰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ?
ਐਂਡ-ਟੂ-ਐਂਡ ਇਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਇੰਨੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਸਹੀ ਕੋਡ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇਸਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਲਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਲਈ ਸੁਨੇਹਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਵਟਸਐਪ ਜਾਂ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਵਰਗੇ ਆਮ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਫੜਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਆਈਐਸਆਈ ਏਜੰਟਾਂ ਅਤੇ ਜੋਤੀ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਅਸਲੀ ਪਛਾਣ ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ ਨਕਲੀ ਨਾਵਾਂ, ਨੰਬਰਾਂ ਜਾਂ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।
- PTC NEWS