ਕੌਣ ਸਨ ਭਾਈ ਜਿੰਦਾ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸੁੱਖਾ? ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ SGPC ਵੱਲੋਂ ਅੱਜ ਬਰਸੀ ਮਨਾਈ ਗਈ; ਇੱਥੇ ਜਾਣੋ
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ: ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਭਾਈ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜਿੰਦਾ ਤੇ ਭਾਈ ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸੁੱਖਾ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਬਰਸੀ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਅੱਜ ਸ੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਸਮੂਹ ਵਿਖੇ ਸਥਿਤ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਝੰਡਾ ਬੁੰਗਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਮਨਾਈ ਗਈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਸ੍ਰੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਭੋਗ ਉਪਰੰਤ ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹਜ਼ੂਰੀ ਰਾਗੀ ਭਾਈ ਗੁਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਕੀਰਤਨ ਕੀਤਾ, ਅਰਦਾਸ ਭਾਈ ਬਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਵਨ ਹੁਕਮਨਾਮਾ ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਗਿਆਨੀ ਬਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਰਵਣ ਕਰਵਾਇਆ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ਗਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ ਐਡਵੋਕੇਟ ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸਿਆਲਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਾਈ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜਿੰਦਾ ਤੇ ਭਾਈ ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸੁੱਖਾ ਕੌਮੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੌਮ ਖਾਤਰ ਸ਼ਹਾਦਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿੰਘਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਨੂੰ ਕੌਮ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਜਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।
_3be312b43e91a5b7b3e1b7bf3b66e27d_1280X720.webp)
ਕੌਣ ਸਨ ਭਾਈ ਜਿੰਦਾ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸੁੱਖਾ?
ਭਾਈ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜਿੰਦਾ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਸੁੱਖਾ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਚੀਫ਼ ਜਨਰਲ ਅਰੁਣ ਵੈਦਿਆ ਦੇ ਕਾਤਲ ਸਨ, ਜੋ ਸਾਕਾ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਦਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਵੀ ਸੀ। ਇਹ ਜੋੜਾ ਤਿੰਨ ਉੱਚ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ; ਅਰਜਨ ਦਾਸ, ਲਲਿਤ ਮਾਕਨ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਵੈਦਿਆ।
ਉਹ ਖਾਲਿਸਤਾਨ ਕਮਾਂਡੋ ਫੋਰਸ ਦੇ ਹੋਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਦਿਨ-ਦਿਹਾੜੇ ਬੈਂਕ ਡਕੈਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 5.70 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਲੁੱਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਦਾ ਕੁਝ ਹਿੱਸਾ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਸੀ।
17 ਸਤੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਭਾਈ ਸੁੱਖਾ ਦਾ ਪਿੰਪਰੀ, ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਰੱਕ ਨਾਲ ਹਾਦਸਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਹ ਉਸੇ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਸਵਾਰ ਸਨ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਨਰਲ ਵੈਦਿਆ ਦੇ ਕਤਲ ਸਮੇਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
_cf0e71462ffb6d8e960b80c4f5c9a8b6_1280X720.webp)
ਭਾਈ ਜਿੰਦਾ ਨੂੰ ਮਾਰਚ 1987 ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਮਜਨੂੰ ਦਾ ਟਿੱਲਾ, ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਦਾਲਤੀ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦੌਰਾਨ ਕਤਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਤਲ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਸੀ, "ਵੈਦਿਆ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਅਪਰਾਧ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸਿਰਫ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਸੀ।"
ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 21 ਅਕਤੂਬਰ 1989 ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 2:05 ਵਜੇ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਬੋਲੇ ਸੋ ਨਿਹਾਲ ਦੇ ਨਾਅਰਿਆਂ ਨਾਲ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਇਆ ਸੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਈ ਜਿੰਦਾ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸੁੱਖਾ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਬਚਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਕਈ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਜਿੰਦਾ ਅਤੇ ਸੁੱਖਾ ਦੀ ਫਾਂਸੀ 'ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਪਟੀਸ਼ਨ ਪਾਈ, ਪਰ ਅਦਾਲਤ ਨੇ 9 ਅਕਤੂਬਰ 1992 ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਤੜਕੇ ਹੀ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ।
ਉਸ ਵੇਲੇ ਦਿ ਇੰਡੀਪੈਂਡੈਂਟ ਵਰਲਡ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ, "ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਨੇ ਸਿੱਖ-ਭਾਗ ਵਾਲੇ ਰਾਜ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ" ਅਤੇ "ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਪੁਣੇ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਅਲਰਟ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।"
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫਾਂਸੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਫੌਜਾਂ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਬਲਾਂ ਨੇ ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ। ਤੜਕੇ ਸੈਂਕੜੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸਿੱਖ ਆਗੂਆਂ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ, ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਟੌਹੜਾ ਅਤੇ 300 ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਸੂਬਾ ਪੱਧਰੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਜਲੰਧਰ 'ਚ ਜਿੰਦਾ ਸੜੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 6 ਜੀਅ; 3 ਬੱਚੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ, ਇੰਝ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ ਹਾਦਸਾ
- PTC NEWS
