ਨਦੀ 'ਚੋਂ ਮਿਲੀ ਰਾਮਲਲਾ ਵਰਗੀ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ, ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ-ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ 'ਚ ਹੈ ਜ਼ਿਕਰ
ਕਰਨਾਟਕਾ ਦੇ ਰਾਏਚੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨਦੀ ਵਿਚੋਂ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੂਰਤੀ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਮੂਰਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਵੀ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਮੂਰਤੀ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਸ ਮੂਰਤੀ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਯੁੱਧਿਆ 'ਚ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਰਾਮ ਮੰਦਰ 'ਚ ਪਿਛਲੇ ਜਿਹੇ ਹੀ ਸਥਾਪਿਤ 'ਰਾਮਲਲਾ' ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ-ਜੁਲਦੀ ਹੈ।
ਰਾਏਚੁਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਮੂਰਤੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨਦੀ ਦੇ ਬੇਸਿਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਇਸ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਆਭਾ ‘ਦਸ਼ਾਵਤਾਰ’ ਜਿਵੇਂ ਮਤਸਿਆ, ਕੁਰਮਾ, ਵਰਾਹ, ਨਰਸਿੰਘ, ਵਾਮਨ, ਰਾਮ, ਪਰਸ਼ੂਰਾਮ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਕਲਕੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮੂਰਤੀ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਮੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਖੜ੍ਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਬਾਹਾਂ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਦੋ ਉਪਰਲੇ ਹੱਥ 'ਸ਼ੰਖ' ਅਤੇ 'ਚੱਕਰ' ਫੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਦੋ ਹੇਠਲੇ ਹੱਥ ('ਕਟੀ ਹਸਤ' ਅਤੇ 'ਵਰਦਾ ਹਸਤ') ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦੇਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਇਹ ਮੂਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਸੇ ਗਏ ਵੈਂਕਟੇਸ਼ਵਰ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ-ਜੁਲਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਮੂਰਤੀ ਵਿੱਚ ਗਰੁੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਥਾਂ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ, 'ਕਿਉਂਕਿ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਸਜਾਵਟ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਮੁਸਕਰਾਉਂਦੇ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦੀ ਇਸ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮਾਹਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਮੂਰਤੀ ਕਿਸੇ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਦੀ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਜਿਹਾ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਨੂੰ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੂਰਤੀ 11ਵੀਂ ਜਾਂ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਦੀ ਹੈ।
-