ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ 'ਚ ਹੁਣ ਨਹੀਂ ਚੱਲੇਗੀ ਸ਼ੇਖਾਂ ਦੀ ਮਨਮਾਨੀ ! ਭਾਰਤੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਛੱਡ ਸਕਣਗੇ ਨੌਕਰੀ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਸੀ Kafala System
Saudi Arabia News : ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ 50 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਕਫਾਲਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਕਫਾਲਾ ਲੇਬਰ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ (Kafala labor sponsorship) ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਗੁਲਾਮੀ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਮਾਲਕਾਂ ਕੋਲ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਦੋਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 13 ਮਿਲੀਅਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 2.5 ਮਿਲੀਅਨ ਭਾਰਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ (Crown Prince Mohammed bin Salman) ਦੀ "ਵਿਜ਼ਨ 2030" ਸੁਧਾਰ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਛਵੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਕਫਾਲਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕੀ ਸੀ?
ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਜੋ 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਹਰੇਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਫੀਲ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੌਕਰੀ, ਤਨਖਾਹ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਾਮੇ ਆਪਣੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਫੀਲ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਸੀ।
ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁੱਖ ਝੱਲਣਾ ਪਿਆ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ।2017 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਹੱਲ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਦਖਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਹੋਇਆ। ਐਮਨੈਸਟੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਵਰਗੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਤਸਕਰੀ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਦੱਸਿਆ।
ਕਫਾਲਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਕਿਉਂ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ?
ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਬਾਅ, ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਸਨ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਕ੍ਰਾਊਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਾਖ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਫਾਲਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਜੇ ਵੀ ਕੁਵੈਤ, ਓਮਾਨ, ਲੇਬਨਾਨ ਅਤੇ ਕਤਰ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਹੈ।
- PTC NEWS