ਕੀ ਹੈ IVF ਤਕਨੀਕ? ਜਾਣੋ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ...ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇਵਾਲਾ ਦੀ ਮਾਤਾ ਨੇ 58 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ’ਚ ਦਿੱਤਾ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ
What is IVF : ਮਰਹੂਮ ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇਵਾਲਾ ਦੀ ਮਾਤਾ ਚਰਨ ਕੌਰ ਨੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੂਸਾ ਪਿੰਡ ’ਚ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਛਾ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਮਾਤਾ ਚਰਨ ਕੌਰ ਨੇ IVF (ਗਰਭਧਾਰਨ ਦੀ ਤਕਨੀਕ) ਜਰੀਏ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਰੰਤੂ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਖਿਰ ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਕੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਚਰਨ ਕੌਰ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਆਈਵੀਐਫ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ 'ਚ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਨਾ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧਕ ਹੈ। ਇਸਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਤਕਨੀਕ 'ਤੇ ਖਰਚਾ ਵੀ ਕਾਫੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕਈ ਜ਼ੋਖਿਮ ਭਰਪੂਰ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਸਭ ਕੁੱਝ...
IVF ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਇਨ ਵਿਟਰੋ ਫਰਟੀਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਟੈਸਟ ਟਿਊਬ ਬੇਬੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 1978 ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਅੰਡਿਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ 'ਚ ਅਸਫਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਅੰਡੇ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਆਈਵੀਐਫ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਅੰਡੇ ਦੀ ਚੋਣ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਭਰੂਣ ਨੂੰ ਮਾਂ ਦੀ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। IVF ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂ ਅਤੇ ਅੰਡੇ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਗਰਭਧਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ IVF ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਆਈਵੀਐਫ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਗਰਭਧਾਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮਰ ਹੱਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਮਰ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। 35 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ IVF ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਰ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ 35 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੀਵਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ 35 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹੋ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਗਰਭਪਾਤ ਦੀ ਦਰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ IVF ਲਈ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਊਂਸਲਿੰਗ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ 'ਚ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਰ 70 ਤੋਂ 80 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਔਰਤ ਦੀ ਉਮਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 60 ਤੋਂ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 'ਚ ਹੀ ਗਰਭਧਾਰਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਕੁੱਝ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਇਹ ਦੂਜੀ ਜਾਂ ਤੀਜੀ ਵਾਰ 'ਚ ਸਫ਼ਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਉਮਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਭਾਰਤ 'ਚ IVF ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਰ
28 ਸਾਲ 45-55%
31 ਸਾਲ 40-50%
35 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ 35-45%
40 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ 15-20%
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ IVF ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਕਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਆਈਵੀਐਫ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ (IVF Process) ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਤੋਂ ਵਾਂਝੀਆਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਂ ਬਣਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਈਵੀਐਫ ਇਲਾਜ ਲੈਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। IVF ਦਾ ਇਲਾਜ ਤਿੰਨ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ..
IVF ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਭਰੂਣ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੜਾਅ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ IVF ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਜ਼ਰੂਰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਅਸਿਸਟੇਡ ਰਿਪ੍ਰੋਡਿਕਟਿਵ ਟੈਕਨੋਲੌਜੀ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ ਐਕਟ ਤਹਿਤ ਭਾਰਤ 'ਚ 21 ਤੋਂ 50 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਆਈਪੀਐਫ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਮਰਦਾਂ 'ਚ ਇਹ ਉਮਰ 21 ਤੋਂ 55 ਸਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰੰਤੂ ਇਸ ਉਮਰ ਤੋਂ ਵੱਧ 'ਤੇ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਪਰਾਧ ਹੈ। ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਾਨੂੰਨ ਤਹਿਤ ਇਸ ਲਈ ਸਖਤ ਸਜ਼ਾ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ 'ਤੇ 5 ਤੋਂ 20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 3 ਤੋਂ 8 ਸਾਲ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਵੀ ਹੈ।
-