Potato Birth Story : ਟਮਾਟਰ ਹੈ ਆਲੂ ਦਾ ਪਿਓ! ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਹੋਇਆ ਆਲੂ ਦਾ ਜਨਮ ? ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਹੈਰਾਨਕੁੰਨ ਦਾਅਵਾ
Potato Birth Story : ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ 450 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਰਮਾਂ ਅਤੇ 56 ਜੰਗਲੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਏ ਗਏ ਆਲੂਆਂ ਦੇ ਜੀਨੋਮ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਹਰ ਆਲੂ ਦੀ ਕਿਸਮ ਵਿੱਚ ਟਮਾਟਰਾਂ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਆਲੂ ਵਰਗੇ ਪੌਦੇ (ਐਟਿਊਬੇਰੋਸਮ) ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
Potato or Tomato Story : ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 90 ਲੱਖ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਜੰਗਲੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟਮਾਟਰ ਅਤੇ ਆਲੂ ਵਰਗੇ ਪੌਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੁਝ ਵਾਪਰਿਆ, ਜੋ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ। ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਇਕੱਠੇ 'ਜੁੜ' ਕੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੌਦਾ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਸੀ। ਇਥੋਂ ਹੀ ਆਲੂਆਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵਿਗਿਆਨ ਜਰਨਲ ਸੈੱਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ 450 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਰਮਾਂ ਅਤੇ 56 ਜੰਗਲੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਏ ਗਏ ਆਲੂਆਂ ਦੇ ਜੀਨੋਮ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਹਰ ਆਲੂ ਦੀ ਕਿਸਮ ਵਿੱਚ ਟਮਾਟਰਾਂ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਆਲੂ ਵਰਗੇ ਪੌਦੇ (ਐਟਿਊਬੇਰੋਸਮ) ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਟਮਾਟਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਆਲੂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ 'ਜੀਨ'
ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਆਲੂਆਂ ਦਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਐਟਿਊਬੇਰੋਸਮ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਪਰ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੁਰਾਣੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਹ 'ਕੰਦ' ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜੋ ਆਲੂਆਂ ਨੂੰ ਆਲੂ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਜੋ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਭੋਜਨ ਸਟੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖੋਜ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅਸਲ ਕੰਦ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲਾ 'ਜੀਨ' ਟਮਾਟਰ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ। ਟਮਾਟਰ ਨੇ 'SP6A' ਨਾਮਕ ਜੀਨ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੰਦ ਕਦੋਂ ਬਣਾਉਣੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਈਟਿਊਬੇਰੋਸਮ ਨੇ 'IT1' ਜੀਨ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕੰਦਾਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਅੱਜ ਦਾ ਆਲੂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦਾ ਸੀ।
ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇਸ ਜੈਨੇਟਿਕ ਵਿਆਹ ਨੇ ਆਲੂ ਨੂੰ ਉਹ ਸ਼ਕਤੀ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਬੀਜ ਜਾਂ ਪਰਾਗ ਦੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ। ਕੰਦ ਤੋਂ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਉੱਗਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਪੌਦਾ ਬਣਦਾ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਆਲੂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਲਈ ਮੌਸਮ ਜਾਂ ਕੀੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਸੀ।
ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਸਭ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਐਂਡੀਜ਼ ਪਹਾੜ ਬਣ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੌਸਮ ਅਸ਼ਾਂਤ ਸੀ, ਭੂਮੀ ਬਦਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਇਹ ਨਵਾਂ ਪੌਦਾ, ਆਲੂ, ਇਸ ਮੁਸ਼ਕਲ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਚਿਆ ਰਿਹਾ। ਇਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕੰਦ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਸਟੋਰ ਕੀਤਾ, ਠੰਡ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਮੈਦਾਨਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉੱਚੀਆਂ ਬਰਫੀਲੀਆਂ ਵਾਦੀਆਂ ਤੱਕ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਵਧਿਆ-ਫੁੱਲਿਆ।
ਆਲੂ ਸਿਰਫ਼ ਸਬਜ਼ੀ ਨਹੀਂ...
ਅੱਜ ਆਲੂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸਬਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਫਸਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ, ਫਾਈਬਰ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਵਰਗੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਲੂ ਜਲਵਾਯੂ ਅਨੁਕੂਲ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦਾ ਹੈ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਵੀ ਛੱਡਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 90 ਲੱਖ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਦੋਵੇਂ ਇੱਕੋ ਡੀਐਨਏ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਦੋ ਚਿਹਰੇ ਸਨ। ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਚਮਤਕਾਰ ਦਾ ਨਤੀਜਾ।