Snake Bite : ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਾਣੋ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਕੀ ਹੈ ਸਲਾਹ
Snake Bite : ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ 'ਚ ਹਰ ਸਾਲ 58,000 ਲੋਕ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਕਾਰਨ ਮਰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਕੜਾ ਹੈ। ਪਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅਸਲ ਅੰਕੜਾ ਇਸ ਤੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੈ। ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ 'ਚ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡੰਗਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋ 80 ਫੀਸਦੀ ਮਾਮਲੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। BBC Earth ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ 'ਚ ਸੱਪਾਂ ਦੀਆਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 300 ਕਿਸਮਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 60 ਕਿਸਮਾਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਉ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ 'ਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ?
ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਕਿਹੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ?
ਸੱਪਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕਿਸਮਾਂ - ਰਸੇਲਜ਼ ਵਾਈਪਰ, ਸਾ ਸਕੇਲਡ ਵਾਈਪਰ, ਇੰਡੀਅਨ ਕੋਬਰਾ ਅਤੇ ਕਾਮਨ ਕ੍ਰੇਟ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡੰਗਣ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਪਿੱਛੇ ਇਹ ਸੱਪ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਾਮਨ ਕ੍ਰੇਟ ਇੱਕ ਸੱਪ ਹੈ, ਜੋ ਬਿਸਤਰੇ 'ਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡੰਗ ਮਾਰਦਾ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡੰਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕ ਵਹਿਣ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਨੁਸਖਿਆਂ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗਿਆ ਹੈ ਜਾ ਨਹੀਂ।
ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗ ਲਿਆ ਹੈ?
ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗਿਆ ਨਹੀਂ, ਫਿਰ ਵੀ ਸਦਮੇ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗ ਜਾਂ ਡੰਗ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ? ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਵਾਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਦੋ ਦੰਦਾਂ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਜ਼ਰ ਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਮਝੋ ਕਿ ਜਿਸ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਤਾਂ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗਿਆ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਐਂਟੀ ਵੇਨਮ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਸੱਪ ਨੇ ਡੰਗ ਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ ਜਲਨ, ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੋਜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ 'ਤੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ 'ਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ?
ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਲੇਟਣਾ ਠੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
WHO ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਬਰਾ ਵਰਗੇ ਕਈ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡੰਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਉਲਟੀਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਲੇਟਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਹਵਾਦਾਰ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਰੱਖੋ, ਤਾਂ ਕਿ ਘਬਰਾਹਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਨਾ ਹੋਵੇ।
- PTC NEWS